Frasereiland (Engels: Fraser Island) is het grootste zandeiland ter wereld. Het ligt voor de Australische oostkust en hoort bij de staat Queensland. Het eiland is 122 km lang en 5 tot 25 km breed. Er heerst een tropisch klimaat, en het landschap is zeer afwisselend; mangrovebossen, tropische regenwouden, Eucalyptusbossen en duinlandschap.

Er zijn veerpontverbindingen vanaf Hervey Bay en vanaf Rainbow Beach. De wegen zijn onverhard en vanwege het mulle zand zijn de wegen alleen begaanbaar voor auto's met vierwielaandrijving. Het strand dient als snelweg. Bij Eurong dient het strand tevens als landingsbaan voor kleine vliegtuigen.

Er liggen verschillende scheepswrakken langs de kust, het bekendste is de Maheno, dat op/in het strand ligt.

Op het eiland bevinden zich enkele nederzettingen, en diverse resorts en campings. Per jaar komen er ca. 300.000 toeristen. Sinds 1992 staat het eiland op de UNESCO Werelderfgoedlijst

Aboriginal bevolking en de komst van de Europeanen

Fraser Island wordt door de oorspronkelijke Aboriginal bewoners K’gari (paradijs) genoemd. Er is archeologisch bewijs van een bewoning van minstens 5000 jaar, en misschien nog veel langer. Dit is zeer mogelijk omdat de Aboriginal bevolking al meer dan 50.000 jaar geleden voet op Australische bodem zette. Op veel plaatsen op het eiland zijn overblijfselen van Aboriginal bewoning gevonden. In 1802 zette Matthew Flinders voet aan wal op Fraser Island, daarna nog een aantal ontdekkingsreizigers, ontsnapte gevangenen en schipbreukelingen. In 1836 woonde een aantal overlevenden van het op de klippen gelopen schip Stirling Castle een week of zes op Fraser Island voordat ze werden gered. Tijdens hun verblijf ontstond er een sfeer van vijandigheid en agressie tussen hen en de op het eiland wonende Aboriginal bevolking. Één van de overlevenden was de vrouw van de kapitein van het gezonken schip, Eliza Fraser. Naar haar is het eiland door de Europeanen genoemd.

Ontstaanswijze

Het zand dat Fraser Island heeft gevormd, en dat nog steeds doet, is afkomstig uit de plateaus in Nieuw-Zuid-Wales. Al honderdduizenden jaren spoelen rivieren zand en ander fijn materiaal naar de zee waar de stroming het naar het noorden vervoerde. Drie rotsen van vulkanische oorsprong (Indian Head, Middle Rock en Waddy Point) fungeerden als afzettingsbasis en vergaarden het zand. Sinds het einde van de laatste ijstijd, tussen 10.000 en 20.000 jaar geleden, is het gebied door de stijging van de zeespiegel losgeraakt van het vasteland. De aanhoudende zuidoostelijke winden bliezen het zand op tot hoge duinen. Sommige duinen zoals Mt. Bowarrady hebben een hoogte van meer dan 240 meter bereikt en behoren tot de hoogste duinen ter wereld.

Op Fraser Island heeft zich het zogenaamde “coffee rock” gevormd. Coffee rock is eigenlijk gewoon zand dat samengeperst is en bij elkaar gehouden wordt door organische colloïden die in sommige van de donkergekleurde meertjes en moerassen voorkomen. Het ziet eruit als donker koffiekleurig afgerond gesteente en komt her en der op Fraser Island voor, vooral langs de stranden.

Er bevindt zich een groot aantal zoetwatermeren. Sommige zijn meer dan 300.000 jaar oud en ouder dan ieder ander kustmeer in Australië. De meren zijn onder te verdelen in drie categorieën: “perched lakes”, “barrage lakes” en “window lakes”. Perched lakes zijn meren die geheel boven de grondwaterspiegel liggen vanwege een ondoorlatende laag op of onder de bodem van het meer. Zij bevatten alleen regenwater. Hiervan zijn er 40 te vinden op Fraser Island, de helft van al dit soort meren op de wereld. Lake Bowarrady bijvoorbeeld ligt 120 meter boven zeeniveau. Ook Lake McKenzie is een perched lake. Barrage lakes ontstaan doordat een barrière zorgt dat het water uit een natuurlijke bron niet weg kan en een meer vormt. Een voorbeeld hiervan is Lake Wabby, waarbij een zandverstuiving het water belet weg te stromen. De laatste categorie, window lakes, komen voor daar waar de bodem onder de grondwaterspiegel zakt en het grondwater, gefilterd door het witte zand, aan de oppervlakte komt en een meer vormt. Een voorbeeld hiervan is Basin Lake en wederom Lake Wabby.

Bron: wikipedia